Trucks
Δεν μεταφέρουμε κάθε μέρα κάτι τόσο πολύτιμο!" φωνάζει ο Mikael Wallner καθώς οδηγεί το Volvo FH του όσο πιο αργά γίνεται. Μέσα στη φθινοπωρινή ομίχλη, ένα ασυνήθιστο φορτίο αχνοφαίνεται επάνω στο ρυμουλκούμενο. Μέρος ενός κτηρίου 120 ετών που λειτουργεί ως τοπικό μουσείο, μεταφέρεται σε μια νέα θέση, σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων, στην ταχέως αναπτυσσόμενη "νέα" πόλη Kiruna.
Περίπου 20.000 άνθρωποι ζουν σε αυτό το αέρινο περιβάλλον, στα βάθη της Βόρειας Λαπωνίας, όπου το μεγαλύτερο υπόγειο ορυχείο σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο άρχισε τις εργασίες του το 1900. Για πάνω από έναν αιώνα, οι ανθρακωρύχοι σκάβουν τόσο βαθιά ώστε πλέον έχουν κυριολεκτικά κατασκάψει την πόλη. Η καθίζηση που προέκυψε έχει εξασθενήσει τη δομή των κτιρίων και έχει ανοίξει τεράστιες ρωγμές στο έδαφος, οι οποίες κάθε χρόνο πλαταίνουν και πλησιάζουν την πόλη κατά μερικά μέτρα.
Εάν δεν γινόταν τώρα η μετακίνηση, υπήρχε φόβος ότι μεγάλο μέρος της Kiruna θα κατέρρεε μέσα στον επόμενο αιώνα.
Αυτός ο φόβος οδήγησε τη σουηδική κρατική μεταλλευτική εταιρεία Luossavaara-Kiirunavaara AB (LKAB), να λάβει τη βαρυσήμαντη απόφαση να μετακινήσει τα τμήματα της πληττόμενης πόλης, όπως τα σπίτια, περίπου τέσσερα χιλιόμετρα προς τα ανατολικά.
Παρόλο που η πλειοψηφία των κτιρίων κατεδαφίστηκαν και ανοικοδομήθηκαν στη νέα θέση, πολλές ιστορικές και πολιτιστικά σημαντικές κατασκευές χρειάστηκε να μετακινηθούν - προσεκτικά και ήπια, χρησιμοποιώντας φορτηγά, ρυμουλκούμενα και ελκυστήρες, καθώς και τον εξοπλισμό που απαιτείται για την ανύψωση και τοποθέτηση με ακρίβεια.
Μέχρι σήμερα, το πλέον σημαντικό αντικείμενο που έχει μεταφερθεί με ασφάλεια στη νέα του θέση είναι το Hjalmar Lundbohmsgården, ένα διατηρητέο κτίριο που σήμερα λειτουργεί ως τοπικό μουσείο. Ο Hjalmar Lundbohm ήταν ο πρώτος διευθυντής της LKAB στη Kiruna, ο οποίος συνέβαλε σημαντικά στο σχεδιασμό της πόλης.
Θα μεταφέρουμε το Hjalmar Lundbohmsgården σε τρεις φάσεις, καθώς το μέγεθος του οικήματος δεν επιτρέπει τη μετακίνηση του σε μια φάση.
"Θα μεταφέρουμε συνολικά οκτώ με δέκα σπίτια" λέει ο Mikael Wallner. "Κάποια, όπως αυτό, θα πρέπει να μετακινηθούν τμηματικά. Θα μεταφέρουμε το Hjalmar Lundbohmsgården σε τρεις φάσεις, καθώς το μέγεθος του κτιρίου δεν επιτρέπει τη μετακίνηση του σε μια φάση. Θα το μεταφέρουμε σε απόσταση περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων, μια διαδρομή που θα καλυφθεί σε περίπου μισή ημέρα."
Επειδή τα ιστορικά κτίρια ζυγίζουν μεταξύ 120 και 330 τόνων, όλα τα βάρη στα φορτηγά πρέπει να υπολογίζονται με ακρίβεια έτσι ώστε να διατηρείται ισορροπία. Πέρα από τις φυσικές προκλήσεις, το κύριο υλικοτεχνικό ζήτημα κατά τη μετακίνηση των κτιρίων είναι η τήρηση του χρονοδιαγράμματος, έτσι ώστε να μην καθυστερεί η κυκλοφορία στους δημόσιους δρόμους. Οι διαδρομές κατά μήκος των οποίων θα μετακινηθούν οι κατασκευές πρέπει να αποκλείονται και να ελέγχονται αυστηρά.
Ο Mikael Wallner εξηγεί ότι οι δρόμοι έχουν προετοιμαστεί καλά για το σπουδαίο εγχείρημα. Η κατασκευαστική εταιρεία PEAB, η οποία έχει τη γενική ευθύνη για το συγκεκριμένο έργο, κατασκεύασε ειδικές διαδρομές από και προς τα κτίρια, καθώς πολλά από αυτά ήταν σε απομονωμένες θέσεις, χωρίς δρόμους μέχρι την είσοδό τους. "Έπρεπε επίσης να μετακινήσουν στύλους, στάσεις λεωφορείων και άλλα εμπόδια για να απελευθερωθεί η διαδρομή", λέει ο Mikael, προσθέτοντας: "Χρειάστηκε επίσης άδεια από τη δημοτική αρχή της Kiruna για να εξασφαλιστεί η φέρουσα ικανότητα γεφυρών και υδάτινων διελεύσεων."
Ένα βαρέων προδιαγραφών έργο όπως αυτό φυσικά εξαρτάται από την στενή συνεργασία μεταξύ πολλών εμπλεκόμενων μερών. Κατ' αρχήν η PEAB αποκαλύπτει τα θεμέλια και στη συνέχεια ο υπεργολάβος Veolia ανυψώνει τις κατασκευές πάνω σε δοκούς χρησιμοποιώντας υδραυλικούς γρύλους. Σύμφωνα με τον Mikael Wallner, το πιο δύσκολο σημείο είναι η ανύψωση των κτιρίων. "Η Veolia ανυψώνει τα κτίρια από το έδαφος, χρησιμοποιώντας φορτωτές και εκσκαφείς Volvo για την έδρασή τους σε παλέτες. Ο συνάδελφός μου Lars Alm και εγώ, φορτώνουμε στη συνέχεια τα σπίτια από τις δοκούς. Όπως και σε κάθε άλλο εγχείρημα, όσο περισσότερο προετοιμάζεσαι, τόσο το καλύτερο. Η προετοιμασία είναι απολύτως καθοριστικός παράγοντας."
Έχοντας περάσει τα 40 από τα 60 χρόνια του στο δρόμο, είναι δίκαιο να πούμε ότι ο Mikael Wallner είναι ένας πάρα πολύ έμπειρος οδηγός. Κατάγεται από αγροτική οικογένεια. Τόσο ο παππούς όσο και ο πατέρας του είχαν δικές τους εταιρείες μεταφορών. Όταν Mikael αποφάσισε για το μέλλον του, επέλεξε έναν διαφορετικό τομέα από εκείνον της οικογένειάς του και έστρεψε την προσοχή του στις ειδικές μεταφορές, μέρος των οποίων είναι και το έργο της Kiruna. "Αυτή η δουλειά είναι κάθε μέρα κάτι καινούργιο. Μου αρέσουν οι προκλήσεις. Τότε το πράγμα γίνεται ενδιαφέρον!"
Όταν βγαίνει για δρομολόγιο, ο Mikael συνήθως εργάζεται μαζί με τον συνάδελφο του τον Jan. Μαζί, αποτελούν ομάδας για περίπου 30 χρόνια και μεταξύ τους υπάρχει τυφλή εμπιστοσύνη.
"Αισθάνομαι ασφαλής όταν εργάζομαι μαζί με τον Jan. Είναι ζωτικής σημασίας να εργάζεσαι χαλαρά και με ηρεμία. Η πιο σκληρή δουλειά μας γίνεται από εκείνον που έρχεται μαζί μας και κουμαντάρει το ρυμουλκούμενο, προκειμένου να παρακολουθεί την κλίση, τις κινήσεις του τιμονιού και την επιπεδότητα. Αυτός που κουμαντάρει το ρυμουλκούμενο έχει μεγαλύτερη ευθύνη από τον οδηγό."
Το Hjalmar Lundbohmsgården βρίσκεται εν κινήσει. Ο Mikael προχωρά πάρα πολύ αργά γίνεται καθώς η μήκους 30 μέτρων κατασκευή εδράζεται σταθερά στο ρυμουλκούμενο του Volvo FH. Ο Jan Alm στέκεται στο πλάι του φορτηγού, το καθοδηγεί και φροντίζει για την ισορροπία του φορτίου. Προπορευόμενοι μέσα στην ομίχλη, οι υπάλληλοι της PEAB και της Veolia θυμίζουν τιμητικό άγημα για το κτίριο, διασφαλίζοντας ότι ο δρόμος εμπρός είναι ελεύθερος.
Η πέντε χιλιομέτρων πορεία μετεγκατάστασης παίρνει την έξοδο του Bromsgatan πριν το φορτηγό αρχίσει ένα αργό ταξίδι κατά μήκος της Ε10, μίας αποκλεισμένης - για τη μεταφορά - κεντρικής οδού. Το φορτίο φτάνει στον τελικό προορισμό από ένα στενό δρόμο μίας λωρίδας στο Luossavaara. Πολλοί παρευρισκόμενοι παρακολουθούν με ενδιαφέρον το κατέβασμα του ιστορικού κτιρίου στον προορισμό του, όπου θα ξανανοίξει σύντομα ως τοπικό μουσείο, όπως ήταν και πριν.
Εν τω μεταξύ, ο Mikael Wallner θυμάται ότι αναλάβει στο παρελθόν και άλλες μεταφορές τεράστιων και δύσκολων στη μεταφορά φορτίων όπως αεροπλάνα και σκάφη. Οι μόνες ανεκπλήρωτες μέχρι τώρα μεταφορές για τον ίδιο και τον Jan είναι υποβρύχια και ελικόπτερα. "Τουλάχιστον σήμερα συμμετέχουμε στη μετακίνηση μιας πόλης!" λέει.
Το έργο του ορυχείου και της μετεγκατάστασης
Η Luossavaara-Kiirunavaara AB (LKAB) παράγει περίπου το 80 τοις εκατό του σιδηρομεταλλεύματος της ΕΕ. Απασχολεί περίπου 4.000 εργαζόμενους και είναι εξ ολοκλήρου στην ιδιοκτησία του σουηδικού κράτους. Η LKAB είναι δεσμευμένη για τη δημιουργία μιας "πράσινης ζώνη ασφαλείας" μεταξύ του μεταλλείου και των υπόλοιπων κτιρίων στην αρχική τοποθεσία της Kiruna. Στόχος τους είναι μια ομαλή μετάβαση, με ανοικτό διάλογο με την τοπική κοινωνία και με παροχή χρηματικής αποζημίωσης σε όσους πλήττονται. Μέχρι στιγμής, έχουν καταβληθεί περίπου 650 εκατομμύρια ευρώ στην κοινότητα και τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Ακόμα ένα δισεκατομμύριο ευρώ έχει δεσμευτεί για το σε εξέλιξη έργο.
M wallners specialtransporter AB
Ιδρύθηκε το: 2001.
Ιδιοκτήτης: Mikael Wallner
Αριθμός εργαζομένων: 10, εκ των οποίων οι 3 είναι εκπαιδευμένοι οδηγοί οδικών μεταφορών.
Αριθμός φορτηγών: 8 από τα οποία 4 είναι Volvo.
Μοντέλα φορτηγών Volvo: 3 Volvo FH16, 1 Volvo FH12.
Σημαντικοί πελάτες: Nordschakt, NCC och Skanska.
Φορτία: Όλοι οι τύποι ειδικών μεταφορών.