Trucks
"Οι νορβηγικοί δρόμοι δεν μπορούν να συγκριθούν με τίποτα άλλο. Δεν είναι διαδρομές για αφηρημένους οδηγούς. Ο οδηγός πρέπει να είστε απόλυτα συγκεντρωμένος", λέει ο ειδικός μεταφορέας Jarle Tveiten με τα μάτια του καρφωμένα στο δρόμο καθώς παίρνει μια κλειστή στροφή.
Όταν επρόκειτο να αρχίσω να οδηγώ φορτηγό, η μεταφορά ψαριών ήταν απλά αυτό που με ενδιέφερε. Η εργασία με ζωντανά πλάσματα σίγουρα κάνει τη δουλειά μου πιο ενδιαφέρουσα.
Το τοπίο στο οποίο οδηγεί είναι εκπληκτικά όμορφο και αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό λόγω των πολλών βουνών, των καταρρακτών και των εντυπωσιακών φιόρδ. Ωστόσο για έναν οδηγό, η ομορφιά της μπορεί να ξεγελάσει. Οι στενοί και φιδίσιοι δρόμοι είναι σε κακή κατάσταση και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος κατολισθήσεων. Το φθινόπωρο και τον κρύος και ατελείωτο χειμώνα, ο καιρός γίνεται αντίξοος με πολλή βροχή, χιόνι και πάγο, ενώ το καλοκαίρι, μπορεί ξαφνικά πίσω από μια στροφή να εμφανιστούν τουρίστες που τραβούν φωτογραφίες αμέριμνοι στη μέση του δρόμου. Σε ορισμένες περιοχές, οι δρόμοι είναι τόσο στενοί που δεν χωρούν περάσουν δύο οχήματα και η μόνη λύση είναι το ένα από αυτά να κάνει όπισθεν μέχρι το κοντινότερο πλάτυσμα.
"Μερικοί άνθρωποι τρέμουν από φόβο όταν οδηγούν εδώ. Κάποιες φορές πρέπει να σταματώ το φορτηγό μου για κουμαντάρω την κυκλοφορία και να βοηθήσω άλλους οδηγούς να κάνουν όπισθεν, προκειμένου να προχωρήσω. Όταν οδηγείς σε αυτούς τους δρόμους, πρέπει να συνεργάζεσαι με τους άλλους εποχούμενους" λέει ο Jarle.
Αλλά και δεν του αρέσει να σταματά άσκοπα το Volvo FH16 750 του. Το ρυμουλκούμενο του περιέχει ειδικής κατασκευής δεξαμενές νερού γεμάτες με ζωντανά ψάρια, τα οποία μπορεί να πεθάνουν σε μόλις πέντε λεπτά εάν δεν είναι προσεκτικός. Η αξία του φορτίου ψαριών είναι πολύ υψηλή και το φορτίο των νεαρών ιππόγλωσσων που μεταφέρει σήμερα αξίζει περίπου 400.000 ευρώ. Λόγω των αυστηρών κανόνων ασφάλισης και των κανονισμών για την προστασία των ζώων, μια στιγμή απροσεξίας θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για την επιχείρησή του. Έτσι, εκτός από το δρόμο, πρέπει επίσης να παρακολουθεί στενά το σύστημα επιτήρησης δίπλα στο ταμπλό που δείχνει τις συνθήκες στις δεξαμενές, όπως τα επίπεδα οξυγόνου, η τιμή του ph και η θερμοκρασία. Είναι ένα δύσκολο έργο που χρειάζεται χρόνο για να το μάθεις, αλλά ο Jarle το κατέχει άριστα έχοντας περάσει 30 χρόνια ως μεταφορέας ψαριών. Κατά τα πρώτα του χρόνια στο επάγγελμα, μετέφερε ψάρια σε όλη την Ευρώπη σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ελλάδα, τα νησιά Σέτλαντ και η Σκωτία. Αυτό του έδωσε την αναγκαία εμπειρία για να επεκτείνει την μεταφορική εταιρεία του, από μονοπρόσωπη επιχείρηση σε μεγάλη μεταφορική εταιρεία ζώντων ψαριών. Εδώ και πολλά χρόνια, η επιχείρησή του επικεντρώθηκε στη Νορβηγία και τη Σουηδία, και καθιερώθηκε ανάμεσα στις κορυφαίες στον κλάδο της. Αλλά παρόλο που κατέχει πλέον συνολικά 10 φορτηγά Volvo και απασχολεί αρκετούς ακόμα οδηγούς, εξακολουθεί να βγαίνει στο δρόμο για παραδόσεις. Τα σημερινά ψάρια θα καταλήξουν στο Rørvik, στην επαρχία Trøndelag. Για να φτάσει εκεί, πρέπει να πάρει το οχηματαγωγό που συνδέει το Jondal με το χωριό Tørvikbygd από όπου κατάγεται, δίπλα στο φιόρδ του Hardanger όπου έχει ζήσει όλη του τη ζωή. Καθώς πλησιάζει στο λιμάνι, δείχνει στην άλλη άκρη του φιόρδ όπου βρίσκεται το σπίτι όπου μεγάλωσε, πέντε μόλις μέτρα από την αποβάθρα.
"Όταν ήμουν παιδί, συνήθιζα να αράζω στο μώλο εκεί κάτω και να ψαρεύω με τις ώρες. Ο πατέρας μου αγαπά επίσης το ψάρεμα και είχαμε το δείπνο μας ήταν ψάρι σχεδόν καθημερινά. Όταν επρόκειτο να αρχίσω να οδηγώ φορτηγό, η μεταφορά ψαριών ήταν απλά αυτό που με ενδιέφερε. Η εργασία με ζωντανά πλάσματα σίγουρα κάνει τη δουλειά μου πιο ενδιαφέρουσα", λέει χαμογελώντας ο Jarle.
Παρόλο που το Tørvikbygd είναι μικρό χωριό, έχει γίνει μια σημαντική πύλη λόγω της ακτοπλοϊκής γραμμής προς το Jondal, από όπου υπάρχουν συνδέσεις με την ανατολική και τη νότια Νορβηγία. Η κυκλοφορία στο φιόρδ έχει αυξηθεί δραματικά κατά τα τελευταία λίγα χρόνια, και σήμερα, διέρχεται από την περιοχή ο εντυπωσιακός αριθμός των 25.000-30.000 οχημάτων το μήνα. Ο Jarle έχει ταξιδέψει χιλιάδες φορές με αυτό το οχηματαγωγό.
"Το έργο σου ως οδηγός εδώ σημαίνει ότι πρέπει να προσαρμοστείς στο δρόμο και στη φύση. Για να πάμε σχεδόν σε οποιοδήποτε προορισμό πρέπει να διασχίζουμε το φιόρδ και μαθαίνουμε να ζούμε μαζί του. Μερικές φορές χρειάζεται να ταξιδέψω μέχρι και με επτά πλοία για να κάνω μια και μοναδική παράδοση", λέει ενώ επιβιβάζεται στο πλοίο.
Η διαδρομή διαρκεί περίπου είκοσι λεπτά. Καθώς αποβιβάζεται, ξαναβρίσκει τη συγκέντρωσή καθώς συνεχίζει στην αρτηρία επτά, έναν παλιό δρόμο που συνδέει την πόλη του Μπέργκεν με το Όσλο. Έχει χρόνια να επισκευαστεί και είναι χαρακτηρίζεται από κακής ποιότητας άσφαλτο και πολλές λακκούβες. Περίπου είκοσι χιλιόμετρα παρακάτω γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνος, καθώς το βουνό γίνεται απόκρημνο από τη μία πλευρά και το ξαφνικά εμφανίζεται και το φιόρδ από την άλλη, μερικές εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα. Το ανάχωμα που χωρίζει το δρόμο από τον γκρεμό έχει ύψος μόλις μισό μέτρο, έτσι είναι εύκολο ένα αυτοκίνητο να ανατραπεί και να βουτήξει στο νερό.
"Πρόκειται για είναι ένα πολύ επικίνδυνο τμήμα του δρόμου. Όταν οδηγείς για πολύ καιρό όπως εγώ, βλέπεις με τα μάτια σου πόσο δύσκολος μπορεί να γίνει. Έχω βρει στο δρόμο μου θανατηφόρα ατυχήματα και έχω δει και νεκρούς. Σε κάνει να σκεφθείς: οδηγώ με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγω αυτές τις καταστάσεις;" λέει ο Jarle και προσθέτει:
"Ευτυχώς, το ίδιο το φορτίο με κάνει να οδηγώ αμυντικά. Εξάλλου, μετά από τόσα χρόνια, συνηθίζεις να οδηγείς σε κακής ποιότητας δρόμους. Ακόμα κι έτσι πάντως, όταν καθίσω στο φορτηγό μου και αρχίσω να χρησιμοποιώ αυτούς τους δρόμους ως το χώρο εργασίας μου, θα ήθελα να ήταν πιο ασφαλείς".
Το σέρβις και η συντήρηση είναι πολύ σημαντικά σε αυτούς τους δρόμους. Εάν το φορτηγό ακινητοποιηθεί θα πρέπει η βοήθεια να έρθει γρήγορα, αλλιώς θα βρεθώ σε πολύ δύσκολη θέση.
Παρόλο που οι δρόμοι είναι δύσκολοι και επικίνδυνοι, ο Jarle δηλώνει ότι οι τεχνολογικές βελτιώσεις στα φορτηγά έχουν κάνει τη δουλειά του πολύ πιο εύκολη σήμερα σε σχέση με την εποχή που ξεκίνησε την επιχείρησή του, πριν από πολλά χρόνια με ένα μεταχειρισμένο Volvo. Σήμερα δεν ανησυχεί πλέον πριν από το ταξίδι καθώς το Volvo FH16 κάνει την οδήγηση μια εντελώς νέα εμπειρία όσον αφορά την ασφάλεια και την άνεση. Φροντίζει επίσης να διατηρεί σε ισχύ χρυσό συμβόλαιο συντήρησης με Volvo Action Service, επειδή λόγω των δύσκολων δρόμων τα φορτηγά του φθείρονται ταχύτερα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
"Το σέρβις και η συντήρηση είναι πολύ σημαντικά σε αυτούς τους δρόμους. Εάν το φορτηγό ακινητοποιηθεί θα πρέπει η βοήθεια να έρθει γρήγορα, αλλιώς θα βρεθώ σε πολύ δύσκολη θέση. Έχω πάντα μια καλή σχέση με τους ανθρώπους της Volvo και γι 'αυτό είμαι πάντα πιστός στη μάρκα", λέει και σταματάει εκείνη τη στιγμή το φορτηγό του για να περιμένει ένα αντίθετα ερχόμενο αυτοκίνητο να κάνει πίσω και να τον αφήσει να περάσει.
Σύντομα θα έχει περάσει το δυσκολότερη τμήμα της διαδρομής του και θα συνεχίσει αρχικά στην επαρχιακή οδό 50 και στη συνέχεια στην επαρχιακή οδό 52 μέχρι την Otta, από όπου θα φτάσει στον τελικό προορισμό του, το Rørvik της επαρχίας Trøndelag. Εξηγεί ότι το σημερινό δρομολόγιο δεν είναι τόσο συνηθισμένο διότι τα περισσότερα φορτία του περιλαμβάνουν νεαρή καστανή πέστροφα και σολομό που παραδίδει στα μεγάλα ιχθυοτροφεία της Νορβηγίας. Επίσης, μεταφέρει μεγάλες ποσότητες λαπίνας, ένα είδος ψαριού που τρώει παράσιτα και χρησιμοποιείται από τα ιχθυοτροφεία για να αποτραπεί η εμφάνιση ασθενειών σε άλλα ψάρια.
Το ενδιαφέρον του Jarle για τα ψάρια που μεταφέρει έχει μεγαλώσει με το χρόνο και βελτιώνει διαρκώς τα φορτηγά και τις δεξαμενές του, σε στενή διαβούλευση με τους πελάτες του. Εκτός από τις μεταφορές και τη διαχείριση της εταιρείας, ασχολείται επίσης με διάφορα έργα και έχει συμμετάσχει στη διαδικασία ανάπτυξης του νορβηγικού ρυθμιστικού συστήματος για τις μεταφορές ιχθύων. Μια κανονική εργάσιμη ημέρα σπάνια διαρκεί λιγότερο από δώδεκα ώρες και συνήθως είναι πολύ περισσότερες. Ο ίδιος παραδέχεται ότι η σύζυγός του και τα τρία παιδιά τους ζορίζονται κάπως από αυτό το γεγονός, αλλά ότι έχουν συνηθίσει το ότι εργάζεται πολλές ώρες.
"Είμαι πλέον 60 ετών. Παραδέχομαι ότι έχουν περάσει πολλές κοπιαστικές ημέρες και πολλές προκλήσεις. Δεν θα είχα ποτέ την ενέργεια να τα ξανακάνω από την αρχή. Δεν είναι απλώς μια δουλειά αλλά τρόπος ζωής. Αλλά έχω απολαύσει όλες τις πτυχές της."